Page 61 - فصلنامه فرهنگی- خبری - شماره 2
P. 61
مناسبتهای فصل زمستان
پیشینیان (ابوریحان بیرونی 362-440ه.ق) به دیماه، یلدا (شب چله)
خورماه (خورشید ماه) نیز میگفتند .با توجه به اینكه
نخستین روز دیماه (خر مروز) ،طولانیترین شب سال براساس گاهشماری و آیینهای ایرا نباستان ،د یماه
را پشت سر دارد ،این ماه را به خورشید منتسب نموده، پس از فروردینماه ،یكی از پرآیینترین ماههای
بر این باور بودند كه خورشید از نو زاده میشود .این ایرانیست .اما متأسفانه اطلاعات زیادی از جشنهای
جشن را از سویی با رسوم دهقانی و زندگی كشاورزی و دیگان ،جز در آثاری از ابوریحان بیرونی و زی نالاخبار
روستایی مرتبط دانستهاند و خوردن تنقلات و محصولات گردیزی (اوایل سدة پنجم هجری) در دست نیست.
كشاورزی در شب یلدا را جشن بهرهبرداری از اندوخته جشن یلدا و خر مروز ،از جمله مهمترین و شناخته
ماههای گذشته سال برای روزهای سرد زمستان بهشمار شدهترین آیینهای این ماه است .در آثار مكتوب
آوردهاند و از سوی دیگر ،آیینهای دیگان ،مقارن زمان
زاده شدن مهر (میترا) بوده است كه در آیین مسیحیت با
25دسامبر بهعنوان زادروز مسیح (ع) نیز مناسبت دارد.
عقیده بر این است كه دلیل این امر ،نفوذ آیین میتراییسم
و مهرپرستی به روم و قلمروی امپراطوری آن بوده است
كه بعدها در آیین رسمیمسیحی به این شكل جلوهگر
شده است.
59