Page 57 - فصلنامه فرهنگی خبری شماره نهم

‫شماره نهم‪ :‬پائیز ‪1399‬‬

‫معرفی خوراک و پوشاک‬ ‫نان پنجره‌ای (من ّقا)‬ ‫بعد از رسیدن تركیب یا به اصطلاح قنادان نخ آمد ‌‌ن‪ ،‬مخلوط‬
‫را به گر ‌‌مخانه انتقال م ‌‌یدهند‪ .‬سین ‌‌یها با حرارت غیرمستقیم‬
‫نان پنجر ‌ه‌ای یا من ّقا یكی از دیگر از شیرین ‌‌یهای‬ ‫گرم م ‌‌یشوند‪ .‬دو روز بعد دی ‌‌سها را بیرون م ‌‌یآورند‪ .‬در‬
‫قدیمی یزد ‌ی‌هاست كه با آرد‪ ،‬تخ ‌م‌مرغ‪ ،‬شیر‪ ،‬روغن‬ ‫دیس نبات‪ ،‬نبات پرده در بالا‪ ،‬شیره نبات در وسط و نبات‬
‫تهیه م ‌ی‌شود‪ .‬برای تهیه آن آرد را با تخ ‌م‌مرغ خمیر كرده‬ ‫كاسه در پایین قرار م ‌‌یگیرد که آنها را از یکدیگر جدا‬
‫ك ‌م‌كم شیر را اضافه م ‌ی‌كنند تا به شكل ماده غلیظی نظیر‬
‫ارده خالص درآید‪ .‬روغن را داخل ظرف مخصوص تا‬ ‫م ‌‌یکنند‪ .‬این نوع نبات‪ ،‬نبات درجه یك است‪.‬‬
‫‪ 80‬درجه گرم م ‌ی‌کنند‪ .‬ابتدا قال ‌ب‌های نان من ّقا را چرب‬ ‫برای تولید نبات درجه دو‪ ،‬شیر ‌‌ههای ب ‌‌هدست ‌‌آمده‬
‫و سپس آن را تا لب قالب داخل مخلوط خمیر م ‌ی‌كنند‬ ‫را داخل آب جوش پاتیل ریخته و صا ‌‌ف م ‌‌یکنند‪ .‬بعد از‬
‫و در روغن داغ م ‌ی‌گذارند‪ .‬پس از چند لحظه این ماده‬ ‫مرحله پخت آن را داخل گرمخانه برده به نبات درجه دو‬
‫شكل قالب را م ‌ی‌گیرد‪ .‬با تكان دادن قالب ك ‌م‌كم شیرینی‬ ‫تبدیل م ‌‌یكنند‌‌‪ .‬شیره ب ‌‌هدس ‌ ‌تآمده از مراحل تولید نبات‬
‫از قالب جدا م ‌ی‌شود‪ .‬پس از چند دقیقه ب ‌ه‌وسیله انبر‬ ‫درجه دو برای مصارف پالود ‌‌هفروشی استفاده م ‌‌یشود‪ .‬با‬
‫مخصوص آن را بیرون آورده در داخل سینی م ‌‌یگذارند‬ ‫استفاده از چاشن ‌‌یهای مختلف م ‌‌یتوان شك ‌ ‌لهای دیگری‬
‫تا سرد شود‪ .‬بعد از پاشیدن پودر شكر شیرینی نان من ّقا‬ ‫به نبات داد‪ .‬نبات سفید نوع دیگری از نبات است كه‬
‫ب ‌‌هدلیل شفافیت و زیبایی برای پذیرایی مصرف م ‌‌یشود و‬
‫آماده مصرف است‪.‬‬
‫در تولید آن از جوهر بهره م ‌‌یگیرند‪.‬‬
‫نان سیروگ( سوروك)‬ ‫نبات فوری نوع دیگری از نبات است كه مراحل تولید آن‬
‫تا به مرحله ن ‌ ‌خآمدن مشابه نبا ‌‌تهای دیگر است ب ‌‌هجز آنكه‬
‫سیروگ نوعی نان روغنی شیرین است كه جنب ‌ه‌های‬ ‫به مدت پنج دقیقه زودتر حرارت خاموش و چاشنی ب ‌‌ههم‬
‫مذهبی و اعتقادی دارد‪ .‬پیشینه پخت این نان به دوران‬ ‫زده م ‌‌یشود‪ .‬سپس داخل طشت یا دیس ریخته به گر ‌‌مخانه‬
‫قبل از اسلام باز م ‌‌یگردد و زرتشتیان یزد از گذشته تا به‬ ‫م ‌‌یبرند‪ .‬نبات ب ‌‌هدست آمده بدون شیره‪ ،‬پرده و كاسه است‪.‬‬
‫امروز در پختن این نان پیشگام بود ‌ه‌اند‪ .‬با وجود اینکه‬ ‫این نوع نبات ب ‌‌هعلت آنکه بدون جوهر تهیه م ‌‌یشود برای‬
‫سیروگ دارای اصالتی زرتشتی است ا ّما در فرهنگ عا ّمه‬
‫مسلمانان این دیار نیز باور مذهبی مشابهی نسبت به آن‬ ‫افردی كه نم ‌‌یتوانند از قند استفاده كنند‪ ،‬مناسب است‪.‬‬
‫رواج دارد تا جای ‌ی‌كه مردم مسلمان یزد نیز ب ‌ه‌منظور‬
‫خیرات و مب ّرات جهت درگذشتگان خود به پختن‬
‫سیروگ یا سوروك در مراسم ترحیم اموات و یا در‬
‫‪55‬‬