Page 26 - فصلنامه فرهنگی-خبری شماره 3
P. 26
شماره سوم :بهار 1398
وجود ندارد .یکی از کارکردهای مهم فعالی تهای مکانیکی تصرف شده و دربرخی از مناطق حتی در بستر رودخانه مصاحبه ویژه
در بحث آبخیزداری ،همین است .با ایجاد ساز‌ههای ساخت و ساز انجام شده است .همان‌طور که فردوسی
مکانیکی در آبراه هها ،باعث ایجاد تأخیر در منطقه شاعر حکیم قرن چهارم فرمودند »به جویی که یک روز
تمرکز م یشویم .نقطه تمرکز ،نقط های است که آب از تمام
آبراه ههای یک حوزه در یک زمان مشخص ،به آن نقطه بگذشت آب /نسازد خردمند ازو جا ِی خواب»
م یرسد و آنجا تبدیل به سیل م یشود .نقش پوشش گیاهی لذا علت بیشتر وقوع سیل در ایران عامل انسانی است
ایجاد تاخیر در نقطه تمرکز است .در مناطقی که پوشش چرا که گرمایش جهانی یک الگوی جهانی است و فقط
گیاهی نداریم ،م یتوان با عملیات مکانیکی آبخیزداری این ایران از آن متأثر نمی‌شود .هر چند که تغییر اقلیم نیز
در بی‌نظمی بارش نقش مهمی را دارد .شکل ذیل نشان
تأخیر را ایجاد کرد. م یدهد که ب هعنوان نمونه در منطقه خر مآباد چگونه
این تصویر ماهواره‌ای منطقه آق‌قلا را نشان م یدهد. انسان حریم رودخانه را طی سال‌های اخیر در م ینوردد و
در بالا دست دریاچه سد مشکلی نیست .سد وشمگیر هم عوارض آن در ابتدای سال جاری به خوبی نمود داشت.
مشکلی ندارد اما در پایین دست ب هدلیل حبس آب در
سد ،رودخانه نتوانسته است در طول سالها بستر خود را بـه نظـر جنابعالـی راهکارهـای پیشـگیری از
حفر کند .در نتیجه عامل انسانی در این پروژه به‌راحتی وقـوع سـیل و کاهـش خسـارت چیسـت؟
ظرفیت رودخانه را محدود کرده و در هنگام بارش
سنگین سیل را ایجاد کرده است .حتی عدم توجه به مسیر طر حهای آبخیزداری مه مترین ،بهترین و کم
خط راه‌آهن در مسیر رودخانه در نهایت موجب تخریب هزین هترین راهکار مهار سیلاب است .در شرایط فعلی
توسعه پوش شگیاهی ،بهترین راهکار این موضوع است.
بخش‌هایی از آن برای عبور آب شد. البته در برخی نقاط امکان ایجاد و توسعه پوشش گیاهی
24
