Page 27 - فصلنامه فرهنگی-خبری شماره 3
P. 27

‫شماره سوم‪ :‬بهار ‪1398‬‬

‫مصاحبه ویژه‬      ‫لطف ًا بین علت سـیل در شـمال کشـور‪ ،‬بخصوص‬                     ‫لطفـ ًا در مـورد نفـوذ توده‌هـای بـاران‌زا بـه‬
                     ‫آق‌قلا و جنوب کشـور مقایسـه‌ای انجام دهید؟‬                ‫کشـور و چگونگـی ورود و خـروج آن توضیحاتی‬

                 ‫طبق آمار رسان ‌ههای کشور‪ ،‬پیش از این در سال ‪۱۳۸۰‬‬                                             ‫ارائـه بفرمایید؟‬
                 ‫جاری شدن سیل در گرگا ‌نرود باعث بیشترین تلفات‬                 ‫تراکـم کانون‌هـای پربـارش در مـوازات ارتفاعات‬
                 ‫انسانی سیل در تاریخ ایران شده بود اما سیل کنونی با این‬        ‫غـرب و به‌ویـژه بخـش وسـیعی در شـمال کشـور‬
                 ‫وسعت حداقل در یکصد سال اخیر سابقه نداشته است‪.‬‬                 ‫مشـخص اسـت‪ ،‬در نتیجـه پـس از عبـور از نواحـی‬
                 ‫ترکم ‌ن صحرا که سا ‌لهاست از خشکسالی رنج م ‌یبرد‪،‬‬             ‫شـمالی و غربـی (رشـت ‌هکوه البـرز بـا جهت شـرق به‬
                 ‫حال با بارش روبرو شده اما این بارا ‌نها‌در سایه سوء‬           ‫غـرب در شـمال و رشـته‌کوه زاگـرس بـا کشـیدگی‬
                 ‫مدیری ‌تهای موجود چیزی جز رنج برای مردم به ارمغان‬             ‫شـمال‌غرب بـه جنوب‌شـرق) فقـر بـارش دریافتی با‬
                 ‫نیاورده است‪ .‬علاوه بر حجم و گستردگی‪ ،‬ب ‌هلحاظ اقتصادی‬         ‫تغیی ‌رپذیـری شـدیدی توأم اسـت‪ .‬الگوهای بسـیار پر‬
                 ‫نیز این سیل فاجع ‌هبارترین سیل تاریخ ترکمن صحراست‪.‬‬            ‫بـارش ایران کـه تقریبـ ًا یک چهـارم از کل مسـاحت‬
                 ‫البته مقایسه علت وقوع سیل فقط در کلمه میسر است و‬              ‫کشـور را دربـر گرفتـه اسـت در دو کانـون اصلـی که‬
                 ‫این ناشی از ساختار متفاوت در مناطق آ ‌ققلا و یا شیراز و‬       ‫همگـی منطبق بـر ارتفاعات کشـور هسـتند جایگیری‬
                 ‫یا لرستان و خوزستان است‪ .‬علت سیل شیراز قطع ًا عامل‬            ‫کرد‌هانـد‪ .‬ایـن دو گـروه عبار ‌تانـد از‪ -1 :‬نـوار غربی‬
                 ‫انسانی بوده است به این دو تصویر نگاه کنید چگونه انسان‬         ‫کشـور منطبق بر رشـت ‌هکوه زاگـرس که از شـما ‌لغرب‬
                 ‫محیط را تخریب و دستکاری و بستر رودخانه را تصرف و‬              ‫بـه جنوب‌شـرق از پهنـای آن کاسـته می‌شـود‪ .‬ایـن‬
                                                                               ‫منطقـه در شـما ‌لغرب پیوسـتگی مکانـی قـوی بـا‬
                             ‫اتوبان م ‌یسازد این تصاویر کامل ًا گویاست‪.‬‬        ‫شـمال ایـران دارد‪ .‬مکانیـزم بارشـی این منطقـه متأثر‬
                 ‫غالب آنچه که درباره ک ‌مکار ‌یها در مدیریت محیطی‬              ‫از مسـیر سـامانه‌های بـاران‌زای مدیترانـه‪ ،‬سـیبری و‬
                 ‫و بعض ًا تخریب سیستماتیک مناب ‌عطبیعی و تاثیر آن بر‬           ‫تود‌ههـای هـوای شـمالگان و دریای سـرخ اسـت‪-2 .‬‬
                 ‫تشدید اثر سیل در منطقه استان گلستان گفته می‌شود‪،‬‬              ‫نوار شـمالی کشـور از انزلی در اسـتان گیالن در غرب‬
                 ‫درست است اما نکته این است که هر آنچه که به‌عنوان‬              ‫دریـای خـزر تـا مروا‌هتپـه در شـرق دریـای خـزر‬
                 ‫قصور حاکمیت گفته می‌شود به واقع بخش کوچکتر‬                    ‫اسـت‪ .‬ایـن منطقه پـر بارش‌تریـن منطقه بـارش ایران‬
                 ‫کیفرخواست احتمالی است که باید علیه مجموعه‬                     ‫اسـت و سیسـتم بارشـی بسـیار پیچیـده‌ای دارد‪ .‬علت‬
                                                                               ‫اصلـی تغیی ‌رپذیـری بسـیار بـالای بـارش در شـمال‬
                                 ‫مدیریت محیطی در ایران اقامه شود‪.‬‬              ‫کشـور‪ ،‬رشـته‌کوه پیوسـته البرز اسـت که مانـع از نفوذ‬
                 ‫بخش بزرگتر این است که این مجموعه نه هیچ تصوری‬                 ‫رطوبـت فـراوان بـه نواحـی داخلـی کشـور می‌شـود‪.‬‬
                 ‫درباره نرمال اقلیمی تازه ایران دارد و احتمال ًا نه هیچ توانی‬  ‫مکانیـزم بارشـی ایـن نقطـه از کشـور متأثـر از نقش‬
                 ‫برای انطباق با آن‪ .‬واکاری جنگ ‌لها یا لایروبی رودخان ‌هها‬     ‫سیسـتم سـیبری در اواخر شـهریور‪ ،‬پدیـده کوهبارش‬
                 ‫پروژ‌ههای دشواری نیستند‪ .‬دشوارتر طراحی و اجرای یک‬
                 ‫برنامه جامع ملی برای انطباق ایران با نرمال تازه اقلیمی و‬                                      ‫و همرفت اسـت‪.‬‬

                                  ‫سرنوشت تاریخی ناشی از آن است‪.‬‬

             ‫‪25‬‬
   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32