Page 77 - فصلنامه فرهنگی خبری شماره نهم
P. 77

‫تازه‌های نشر ایران‌شناسی‬     ‫شماره نهم‪ :‬پائیز ‪1399‬‬                                            ‫ ■‪ ‬خمسه نظامی گنجه‌ای‬

                          ‫ ■نیایشگاههای باستانی ایران جنوب غربی‬                          ‫فرانسیس ریشار‪ /‬ترجمه محمدحسین مرعشی‬

                                 ‫رومن گریشمن‪ /‬ترجمه اصغر کریمی‬

                               ‫کتاب نیایشگاههای باستانی ایران جنوب‌غربی‬                  ‫این شاهکار هنری از سده یازدهم (‪۱۰۳۴-۱۰۲۹‬‬
                               ‫نوشته رومن گیرشمن و ترجمه اصغ ‌رکریمی با عک ‌سها‬          ‫هـ‪.‬ق) از سوی فرانسیس ریشار‪ ،‬مدیر بخش هنرهای‬
                               ‫و طر ‌حهای پرشمار از طرف مرکز دایرى‌المعارف‬               ‫اسلامی موزه لوور تهیه شده و محمدحسین مرعشی نیز‬
                               ‫بزرگ اسلامی منتشر شد‪ .‬این کتاب در دو بخش و در‬
                               ‫چهارده فصل نوشته شده و مطالب آن مربوط به ایران‬                           ‫کار ترجمه آن را بر عهده داشته است‪.‬‬
                               ‫جنوب‌غربی از سده هشتم پیش از میلاد تا‪ ‬سده پنجم‬            ‫مرعشی در مقدمه خود‪ ،‬این دست‌نوشته را یکی از‬
                               ‫میلادی است‪ .‬بخش اول آن را مطالب مربوط به یافت ‌ههای‬       ‫نفیس‌ترین نسخه‌های نظامی دانسته و اعتقاد دارد که این‬
                               ‫باستا ‌نشناختی در محوط ‌ههای باستانی بر ِد نشانده و مسجد‬  ‫اثر در فاصله سال‌های ‪۱۰۳۴-۱۰۲۹‬ق به خط عبدالجبار‬
                               ‫سلیمان است‪ .‬هفت فصل این کتاب مربوط به توصیف‬               ‫اصفهانی از شاعران میرعماد حسنی کتابت شده است‪.‬‬
                                                                                         ‫نگارگر آن حیدرقلی نقاش و حامی او احتمال ًا محب‌علی‬
                                                           ‫حفار ‌یها و یافته‌هاست‪.‬‬
                                                                                                    ‫از حاکمان صفوی در شمال خراسان است‪.‬‬
                                    ‫ ■مردم‌شناسی جامعه تهران قدیم‬                        ‫این نسخه در ‪ ٣٨٦‬برگ رحلی بزرگ‪ ،‬بر روی‬
                                                                                         ‫کاغذ شرقی‪ ،‬در چهار ستون ‪ ۲۰‬سطری کتابت شده و‬
                                                   ‫علی بلوکباشی‬                          ‫کراس ‌ههای آن به شیوه کراسه‌بندی در ایران قرن دهم‬
                               ‫کتاب حاضر‪ ،‬دومین مجلد از مجموعه آثار دکتر علی‬             ‫و یازدهم قمری از چهار دوبرگی (‪ ۱۶‬صفحه) تشکیل‬
                               ‫بلوکباشی در زمینه مردم‌شناسی و فرهنگ عامه ایران‬           ‫شده است‪ .‬متن دارای جدول‌هایی با ترتیب رن ‌گهای‬
                               ‫است که در چهار بخش جامعه شهری تهران قدیم‪ ،‬خانه‬            ‫آبی‪ ،‬سیاه‪ ،‬طلایی‪َ ،‬شنگرفی‪ ،‬طلایی و سبز روشن است‬
                               ‫و خانواده‪ ،‬سنت‌های خانوادگی و سنت‌های عروسی‬               ‫و قسمت‌هایی از متن‪ ،‬اندکی زرافشان است‪ .‬فرانسیس‬
                                                                                         ‫ریشار‪ ،‬مؤلف این اثر این نسخه را نمونه باشکوه از هنر‬
                                                                ‫تدوین شده است‪.‬‬           ‫کتا ‌بپردازی ایران م ‌یداند و می‌نویسد‪ :‬این اثر‪ ،‬بدون‬
                               ‫مؤلف کتاب در بخش نخست به معرفی جامعه شهری‬                 ‫شک یکی از زیباترین کتاب‌های ُمذَّهب فارسی است که‬
                               ‫تهران قدیم و تحلیل فرایند تحول و توسعه اجتماعی‪،‬‬
                                                                                                ‫در دوره سلطنت شاه عباس اول تهیه شده است‪.‬‬
                          ‫‪75‬‬
   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81