Page 65 - فصلنامه فرهنگی-خبری- شماره 1

‫مناسبت‌های فصل پائیز‬

‫خجسته به حضور شاه و خواندن تران ‌ههای سمبولیك و‬ ‫جشن خزان (هشتم شهریور و اول مهر)‬
‫خطبة موبدان موبد و گستردن خوان یا سفرة ویژة مهرگان‬
‫چون هف ‌تسین نوروزی و مهرگان بزرگ و مهرگان عامه‬ ‫گویا دو جشن خزان در ایران قدیم وجود داشته است‪.‬‬
‫و نسبت دادن وقوع بسیاری از حوادث و رویدادها در این‬ ‫اولی در روز هشتم شهریور معروف به خزان خاصه و‬
‫روز جشن‪ .‬مشهورترین دلیل یا انگیزه ارائه شده جهت‬ ‫دوم ‌یدر روز اول مهر معروف به خزان عامه‪ .‬انگیزة‬
‫نامگذاری این جشن به ایزد بزرگ و مشهور آریایی‌‪ ،‬مهر‬ ‫برپایی این جشن‪ ،‬پایان تابستان و تغییر فصل‪ ،‬یعنی‬
‫یا میترا باز م ‌یگردد و یكی از معروفترین وقایع نسب ‌تداده‬
‫شده به آن قیام كاوة آهنگر بر علیه ضحاك و غلبه فریدون‬ ‫آغاز پاییز بوده است‪.‬‬

‫در روز مهر و ماه مهر است‪.‬‬ ‫جشن مهرگان‪ ،‬جشن مهر ایزد (مهر)‬
‫این جشن از روز شانزدهم مهر آغاز و به مدت شش روز‬
‫ادامه داش ‌ت‪ .‬روز اول مهرگان را مهرگان عامه و روز آخر‬ ‫جشن مهرگان‪ ،‬یكی از بزرگترین جش ‌نهای ایران پس‬
‫را مهرگان خاصه م ‌ینامیدند‪ .‬در این روز رسم بر گستراندن‬ ‫از نوروز است‪ .‬روز شانزدهم از هر ماه‪ ،‬مهر نام دارد‪ .‬در‬
‫خوان مهرگانی بوده است كه در واقع نوعی تشریفات‬ ‫روز شانزدهم مهر ماه باستانی به سبب تقارن روز و ماه‪،‬‬
‫آفرینگان خوانی و تقدیس خورا ‌كها و نوشاب ‌ههایی است‬ ‫این جشن برگزار م ‌یشود‪ .‬بین نوروز و جشن مهرگان از‬
‫كه در مراسم دینی كاربرد داشت‪ .‬پس از وارد شدن موبد بر‬ ‫جهت انواع مراسم ‌یكه در آنها برگزار م ‌یشود مشتركات‬
‫خوان مهرگانی‪ ،‬وی خورا ‌كها را تقدیس م ‌ینمود‌‪ .‬ترنج‪،‬‬ ‫بسیاری وجود دارد‪ .‬مثل بارعام شاهان‪ ،‬تقسیم هر دو‬
‫ماه به شش پنجه جهت مراسم ویژه‪ ،‬دادخواهی مردمان‪،‬‬
‫اهدای هدایای مردم و ثبت در دیوان خاص‪ ،‬رسیدن پیك‬