Page 67 - فصلنامه فرهنگی-خبری- شماره 1
P. 67
1397پائیز :شماره اول
مناسبت‌های فصل پائیز
بهارجشن ،كوسه برنشین (اول آذر) برگزاری آن بود ،در بیستم آبا نماه برگزار م یشد .وی
دربارة علت آن م ینویسد« :سال ایرانی سیصد و شصت و
روز اول از ماه آذر،بهارجشن نام داشت .از این جشن پنج روز تمام و بدون كسر اضافی حساب م یشد و چون
به نا مهای دیگری نیز یاد شده است كه هر یك بمناسبت سال شمسی حقیقی كسری علاوه دادن و با كسور اعشاری
مراسمی بوده است كه در این روز انجام م یگرفت .اما قریب 365/6422روز است ،لذا سال ایرانی در هر چهار
بهارجشن در واقع همان جشن نوروز بوده است كه به سال یك روز و بطور دقیق در 128سال 31روز نسبت به
موجب عدم احتساب كبیس هها با آغاز آذر ماه یا اعتدال
ربیعی یا اول بهار مقارن م یگشت و جشن نوروز زیر سال حقیقی فرق م یكند و كمتر است.
عنوان بهار جشن برگزار م یگردید .از جمله مراسم سنتی جشن تیرما سیزده شو هم‌اكنون نیز در بیشتر
این روز ،كوسه برنشین بود كه در آن ،مردی كوسه را بر بخش‌ها و روستاهای باختر مازندران و خاور گیلان
خری م ینشاند كه به دستی كلاغ داشت و به دستی بادبزن برگزار می‌شود .در نور و علمده ،در این شب ،سیزده
كه خود را مرتب باد م یزد و اشعاری م یخواند كه حاكی نوع میوه و خوراكی بر سفره می‌نهند و هنگام غروب
از وداع با زمستان و سرما بود و از مردم چیزی به سكه و آفتاب كلیة درختان میوه را تبر می‌زنند (البته بطوری‌كه
دینار م یگرفت .آنچه از بامداد تا نیمروز از مردم م یگرفت ضربة تبر به درخت آسیبی وارد نسازد) ،مردم اعتقاد
متعلق به خزانه شاهنشاه بود و آنچه از نیمروز تا عصر دارند درختهایی كه در غروب روز این جشن تبر زده
شوند محصول بیشتری خواهند داد؛ شب هنگام نیز
دریافت م یكرد تعلق به خودش داشت. عده‌ای از جوانان با وانمود كردن اینكه لال هستند و با
تركه‌های نازك و بلندی كه همراه دارند ،وارد خانه‌ها
آذرگان ،آذر جشن ،آذرخش( :نهم آذر) می‌شوند و افراد خانه را با آن تركه به آرامی می‌زنند
و معتقدند كه تركه‌زدن در این شب آنها را از ابتلا به
روز نهم هرماه ،آذر نام دارد و تقارن روز و ماه در نهم بیماری حفظ خواهد كرد .عده‌ای نیز به داخل خانه
آذر سبب برگزاری این جشن است .این جشن از جمله دستمال می‌اندازند و صاحب‌خانه نیز در دستمال آنان
جش نهای آتش است و آن را آذر جشن نیز نامید‌هاند و
مردم بویژه در چنین روزی با پاكی و شس توشو و پوشاك پول یا خوراكی گذاشته ،باز پس می‌فرستند.
پاكیزه به آتشكد‌هها رفته و مراسم یدینی انجام م یدادند .در
65
