Page 19 - فصلنامه فرهنگی- خبری - شماره 2

‫شماره دوم‪ :‬زمستان ‪1397‬‬

‫با بنیاد ایران‌شناسي‬ ‫صورت ‌یکـه اسـم «کاسـپین» کـه در دنیـا‬

‫نیـز بـا همیـن نـام خوانـده می‌شـود و‬

‫نامــی ایرانــی اســت‪ ،‬از اقــوام ایرانــی‬

‫ســاکن در حاشــیه‌ ایــن دریاچــه اخــذ‬

‫شــده اســت‪ .‬همچنیــن نــام «هیــرکان»‬

‫از دیگــر نامهــای قدیمــی ایرانــی ایــن‬

‫دریاسـت‪ ،‬کـه آن نیـز نامـی درسـت و‬

‫به‌جــا می‌باشــد‪.‬‬

‫آیــت‌الله ســیدمحمد خامنــه‌ای بــا‬

‫اشــاره بــه اقــوام کاســپی یــا کاســی ایشـان در پاسـخ بـه ایـن پرسـش کـه چگونـه یـک دریـا بـه‬

‫کــه نامشــان به‌عنــوان قومــی ایرانــی سـرزمینی تعلـق می‌یابـد؟ چنیـن بیـان کردنـد‪ :‬در فقـه اسـامی‬

‫از ‪ ۲۵۰۰‬ســال پیــش و حتــی در زمــان موضـوع دریاهـا جـزء مباحـات اسـت‪ ،‬یعنـی اسـتفاده از آنهـا بـه‬

‫فیثاغـورث از پنـج قـرن قبـل از میـاد مقــدار لازم مبــاح اســت و می‌تــوان تملــک کــرد‪( ‌.‬ایــن بــرای‬

‫مســیح بــه ثبــت رســیده و در اســناد و موضـوع دریاهـای آزاد اسـت‪ ).‬همچنیـن نکتـه‌ای کـه درخصوص‬

‫کتابهـای تاریخـی از ایـن دریـا بـا نـام خلیج‌هــا می‌تــوان اشــاره کــرد آن اســت کــه چــه در حقــوق‬

‫ایــن قــوم یــاد شــده اســت به‌عنــوان بین‌الملــل قدیــم و چــه در حقــوق بین‌الملــل جدیــد‪ ،‬به‌علــت‬

‫ســندی تاریخــی در حقانیــت تاریخــی سـابقه تعلـق تاریخـی یـک خلیـج بـه سـرزمینی‪ ،‬مالکیـت و حـق‬

‫ایــران بــر ســر مالکیــت دریــای تاریخــی آن ســرزمین بــر آن خلیــج مشــهود و بــارز می‌شــود‪:‬‬

‫(همچــون حــق مالکیــت تاریخــی ایــران بــر خلیج‌فــارس)‪ .‬بــر‬ ‫مازنــدران یــاد کــرد‪.‬‬

‫ایــن اســاس و بــا توجــه بــه مبانــی حقوقــی دریــای مازنــدران‬ ‫بـا توجه به مبانـی حقوقی دریای‬
‫کـه تاریـخ حضـور و تقـدم ایرانیـان را بـر سـواحل ایـن دریـا‬ ‫مازنـدران کـه تاریـخ حضـور و‬
‫بــر همــگان آشــکار می‌ســازد‪ ،‬حــق «اولویــت»‪« ،‬اختصــاص» و‬
‫تقـدم ایرانیـان را بـر سـواحل حتـی «سـلطه» بـر ایـن دریـا و اسـتفاده از سـطح و زیـر سـطح‬

‫ایـن دریـا بـر همـگان آشـکار دریـا‪ ،‬سـواحل و اعمـاق و منابـع و معـادن آن بـه ملـت ایـران‬

‫می‌سـازد‪ ،‬حـق «اولویـت»‪ ،‬تعلـق دارد‪.‬‬

‫تـا پیـش از کنوانسـیون حقوقـی دریـای خـزر کـه در تاریـخ ‪۲۱‬‬ ‫«اختصـاص» و حتـی «سـلطه» بر‬
‫مردادماه ‪ ۱۳۹۷‬در قزاقسـتان بـه امضای نمایندگان ایران و کشـورهای‬ ‫ایـن دریـا و اسـتفاده از سـطح‬
‫همجـوار بـا دریای مازنـدران رسـید و حقوق حقـه ملت ایـران را بر‬ ‫و زیـر سـطح دریـا‪ ،‬سـواحل و‬
‫سـر ایـن دریا بـه تضییع کشـاند‪ ،‬به‌واسـطه قـرارداد سـال ‪ ۱۹۲۱‬میان‬ ‫اعمـاق و منابـع و معـادن آن به‬
‫ایـران و روسـیه تـزاری‪ ،‬کـه بـه «قـرارداد مـودت» معروف اسـت و‬
‫قـراداد ‪ ۱۹۴۰‬کـه متمـم و مکمـل آن اسـت‪ ،‬ایـران در بهر‌هبـرداری‬ ‫ملـت ایـران تعلـق دارد‪.‬‬

‫‪17‬‬