Page 13 - فصلنامه فرهنگی خبری شماره نهم
P. 13

‫شماره نهم‪ :‬پائیز ‪1399‬‬

‫با بنیاد ایران‌شناسی‬      ‫متعلـق به میراثـی ریشـ ‌هدار و البتـه مشـترک در اقطار‬     ‫سـرزمین آبـاء و اجـدادی خویش‌انـد کـه نامـی دیگر‬
                                  ‫سـرزمی ‌نهای پهنـاور ایـران فرهنگی اسـت‪.‬‬          ‫یافتـه اسـت؛ آیـا بـر ایـن بـاور‪ ،‬مظالـم مردمـان‬
                                                                                    ‫ایرانی‌تبـار کـرد در ترکیـه را می‌توان نادیده انگاشـت؟‬
                          ‫نـام بلنـد آذربایجـان که در شـکل نخسـتین ب ‌هعنوان‬        ‫واژگان فارسـی پرشـمار در زبـان ترکی که بـا تغییرات‬
                          ‫آتـرو پاتن (محـل برپای داشـتن آتـش) در کتیبه نقش‬          ‫و تحریفـات بسـیار از آغـاز دوره مـدرن ترکیـه همراه‬
                          ‫برجسـته بیسـتون ذکرشـده اسـت و نـام کاپادوکیـه در‬         ‫بـوده اسـت‪ ،‬نشـانگر قـدرت نفـوذ زبـان فارسـی در‬
                          ‫شـکل نخسـتی ِن کت پتوکا‪ ،‬اسـتانی در قلب کشور ترکیه‬        ‫فرهنـگ و زبان ترکی اسـت‪ .‬حتی در آسـیای مرکزی‪،‬‬
                          ‫امروزی و نشـان ‌های بسـیار دیگر از جمله کتیبه خشایارشا‬    ‫خاسـتگاه زبان ترکی ازبکی‪ ،‬واژگان مسـتعمل فارسـی‪،‬‬
                          ‫در ترکیـه و آثـار و بدایع پرشـمار هنـری و ادبی دوران‬      ‫قریـب بـه پنج‌ هـزار واژه‌اند و اگـر تأثیـرات چهارگانه‬
                          ‫اسالمی ایران‪ ،‬اسـنادی متقن بـرای پیون ‌دهـای تاریخی‬       ‫نحوی‪ ،‬صرفـی‪ ،‬ریخت‌شناسـی و واژگانی زبان فارسـی‬
                          ‫و فرهنگـی ایـران بـزرگ محسـوب م ‌یشـوند کـه بـا‬           ‫در زبان ترکی مورداسـتفاده در ترکیه امـروزی را از آن‬
                          ‫رویکـردی بـ ‌هدوراز تعصـب و ب ‌یشـباهت بـه رفتـار‬         ‫حذف کنیـم‪ ،‬تقریب ًا از زبان ترکی موسـوم به اسـتانبولی‬
                          ‫ناسـنجید‌های کـه در باکو شـاهد بود‌هایـم‪ ،‬م ‌یتواند محمل‬  ‫چیـزی باقـی نخواهـد مانـد؛ و اگـر میراث‌فرهنگـی و‬
                          ‫مهـم برابـری‪ ،‬بـرادری و اتحـادی ناگسسـتنی در منطقه‬        ‫تمدنـی ایـران را در آسـیای کوچک (ترکیـه امروزی)‬
                          ‫بـوده باشـد‪ .‬بـاری بایـد از ایـن سـخن نیز گذشـت و به‬      ‫از مجمـوع آثـار تاریخـی – فرهنگـی آن جـدا کنیـم‪،‬‬
                          ‫قـول مولانـا در همان شـعر «حسـرت نامـه تاریخی» در‬         ‫به‌خودی‌خـود حتـی وجهی بـرای خوانـش عثمانی نیز‬
                                                                                    ‫باقـی نخواهـد ماند‪ ،‬چراکـه همه میراث تاریخـی و ادبی‬
                                                       ‫دفتر بسـنده کـرد که‪:‬‬         ‫حکومت‌هـای سالجقه و عثمانـی در آسـیای صغیـر‪،‬‬
                          ‫«درنیابـد حـال پخته هیچ خام پس سـخن کوتـاه باید‬

                                                                   ‫والسلام»‬

                      ‫‪11‬‬
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18