Page 24 - فصلنامه فرهنگی خبری شماره دهم
P. 24
شماره دهم :زمستان 1399
جای سـردار نصـرت برای تصـدی پسـت فرماندهی می‌کنـد ،وال ّا اگـر از نوع کرونای یاد شـده بـود و باید با بنیاد ایران‌شناسی
ارتـش ایالتی انتخاب شـده اسـت ،صرف ًا بـرای دیدار دل بـر سـر دسـت می‌گرفتیـم و بـه انتظار یـک تکه
نـان می‌ایسـتادیم و بعد از سـاعت‌ها مع ّطلـی جوابمان
بـه کرمـان می‌آیـد». می‌کردنـد و از ناچـاری سـنگ بـه شـکم می‌بسـتیم،
کرونـا ِی انگلیسـی روزگا ِر قاجـار بـرای این‌کـه
نبـض همـه امـور سیاسـی و اقتصـادی و اجتماعـی آن‌وقـت تکلیفمـان چـه بود؟!
را در دسـت داشـته باشـد ،نیازمنـد خط تلگـراف در شـیطنت دیگـری کـه انگلیس‌هـا در کرمـان
ایـران بـود لذا یک افسـر انگلیسـی -اتریشـی بـه نام داشـتند ،تالش بـرای تخریـب چهره‌هـای مو ّجـه
«شـیندلر» را بـه ایران فرسـتاد و او در فرصت کوتاهی و مـورد احتـرام جامعـه بـود .زیـرا بـا انـواع
خـط تلگراف تهـران به کرمان و بوشـهر و شـهرهای لطایف‌الحیـل ،بـرای چنـد دقیقـه‌ای هـم کـه شـده
مسـیر را کشـید .جالب اسـت کـه رئیـس تلگرافخانه بـه دیـدار ایـن بـزرگان می‌رفتنـد تـا بگوینـد ایـن
را حتمـ ًا عالیجناب کنسـول بایـد انتخـاب می‌کردند و خداجویـان و آزادمـردان نیز انگلیسـی هسـتند .یکی
حاکـم در ایـن مورد هیـچ محلی از اعراب نداشـت .به از آن‌هـا حـاج میـرزا محمدرضـا احمـدی آیـت‌الله
جـز ایـن ،هیـچ سـرایی امن‌تـر از خانـه‌ی تلگرافچی کرمانـی از نـام‌آوران عرصـه ستم‌سـتیزی بـود.
جهـت اقامـت در سـفرهای عالیجنـاب نبـود .بدیهی عالیجنـاب کنسـول در یادداشـت شـماره هفـت بـه
اسـت دست‌نشـاندگان کنسـول در تلگرافخانـه ،قبل از تاریـخ 16فوریـه 27/ 1920جمـادی‌الاول 1338به
این‌کـه اخبـار را در اختیـار دولتمـردان قـرار دهنـد، آن اشـاره کـرده و ایـن دیدار را برجسـته سـاخته تا
در اختیـار اربابشـان می‌گذاشـتند ،کمـا اینکه کنسـول مارک انگلیسـی بـودن بر پیشـانی این مجتهـد ارزنده
در یادداشـت شـماره /5دوازدهم مارس ،19 /1917 بزنـد .کار انگلیس‌هـا بـه جایـی رسـیده بـود کـه نه
جمـادل الاول 1335می‌نویسـد« :تلگرافچـی انـار در دسـتگاه حکومتـی کشـور و نـه حاکم کرمـان جرأت
پنجـم مـارس گـزارش داد که چهـل راهـزن چاهکی نداشـت بـدون اجـازه عالیجنـاب کنسـول تغییـری
در حوض ،سـه فرسـخی انـار از طرف کرمـان به یک ایجـاد کند زیـرا حضرت ایشـان برنمی‌تابیـد و چنان
شـاخ و شـانه‌ای برای مسـئولین کشـور می‌کشـید که
کاروان و پسـت حملـه کرده‌انـد». لـرزه بر اندامشـان می‌افتاد .در یادداشـت شـماره 10
اینجاسـت کـه به‌قـول کرمانی‌هـا« ،چلوصافـی بـه تاریـخ 8مـارس ،6 /1920جمادی‌الثانـی 1338
بـه آفتابـه میگـه دو ُکتـو» ،راهزنـان کرونـا گونـه‌ای کنسـول کرمـان می‌نویسـد« :سـردار اسـعد (حاکـم
کـه تمـام مملکـت را ره زده بودنـد ،حـالا می‌آمدنـد کرمـان) بـه سـفارت دولـت فخیمـه بریتانیـا اطالع
تـا بـا راهزنان حـوز ه انـار مصـاف دهنـد و آن‌ها را داده اسـت کـه او قصـد نـدارد هیـچ یـک از مقامات
محلـی را بـا افـراد سرشناسـی که در سـفر بـه کرمان
سرجایشـان بنشـانند. همـراه او هسـتند ،جایگزیـن کند و بدون مشـورت با
بـاری ،حکایـت ویـروس جهش‌یافتـ ه انگلیـس، عالیجنـاب کنسـول هیچ تغییـری ایجـاد نخواهد کرد.
چیـز تـازه‌ای نیسـت ،بلای کرونـای انگلیسـی چندی گفتـه می‌شـود سیف‌السـلطنه کـه شـایع شـده بـود به
بر سـر ما و برخی کشـورهای دنیا سـایه افکنـده بود.
الهم اشغل الظالمین بالظالمین
22
