Page 58 - فصلنامه فرهنگی- خبری شماره 8
P. 58

‫شماره هشتم‪ :‬تابستان ‪1399‬‬

‫پوشاک زنان‬                                                                                                                 ‫معرفی خوراک و پوشاک‬

‫«بُرک» نام دارد کامل م ‌یشد‪ .‬بر ‌کها گاهی ب ‌هشکل ساده‬            ‫لباس بومی زنان درآذربایجا ‌نشرقی شامل‪ :‬پیراهن‬
‫بوده و گاهی هم با سک ‌هها یا پول ‌کهایی خاص تزئین‬                 ‫(کوینک)‪ ،‬دامن چی ‌ندار بلند (تومان)‪ ،‬جلیقه‪ ،‬چارقد‬
‫م ‌یشد‪ .‬اکثریت بانوان این منطقه بیشتر خواهان استفاده از‬
                                                                        ‫(روسری بزرگ) و گالش یا کفش بدون پاشنه است‪.‬‬
             ‫بر ‌کهایی با پول ‌کهای رنگارنگ هستند‪.‬‬
‫كلاغ ‌های (روسری)‪ :‬این سرپوش عبارت است از‬                         ‫عرقچین‪ :‬درگذشته زنان نواحی روستایی در زیر‬
‫روسری ابریشمی منقوش به روش چاپ در ابعاد ‪60×60‬‬                     ‫روسری از عرقچین استفاده م ‌یكردند و امروزه بیشتر توسط‬
‫دررن ‌گهایمشكی‪،‬سبز‪،‬آبی‪،‬صورتی‪،‬نارنجی‪،‬قرمزكهبا‬                      ‫زنان سالخورده عشایر استفاده م ‌یشود‪ .‬عرقچین ب ‌هصورت‬
‫استفادهازمهر‌ههایمخصوصطر ‌حهاییازقبیلگلوبرگ‪،‬‬                      ‫نی ‌مدایر‌های است كه از دو قسمت (وسط) و قیراخ (كناره)‬
‫ترنج‪،‬بت ‏هجق ‌هایمغایربارنگزمینهبراطرافروسریایجاد‬                 ‫تشكیل م ‌‌یشود و در قسمت زیر چانه با بندی به كنار‌هها‬
‫م ‌یشود‪ .‬این نوع روسری بیشتر در میان زنان روستایی‪،‬‬                ‫متصلشدهكهچن ‌هآلتی(زیرچان ‌های)نامدارد‪.‬رن ‌گهایب ‌هكار‬
‫ایلات و عشایر رواج دارد‪ .‬لازم ب ‌هذكر است كه «یاشماق»‬             ‫رفته در دوخت به تناسب سن و سال و مراسم متغیر است‪.‬‬
‫(شرم بستن) بیشتر در میان زنان جوان و تازه مزدوج شده و‬             ‫اغلبدرقسمتكنارهازرن ‌گهای تیره(قهو‌های‪ ،‬مشكی)با‬
‫زنان سالخورده رواج دارد و دختران جوان تا زمان ازدواج‬              ‫گ ‌لهای ریز استفاده م ‌یشود و قسمت میانی آن از رن ‌گهای‬
‫یاشماق نم ‌یگذارند و در واقع یاشماق گوش ‌های از روسری‬             ‫روشن با طرح سوز ‌ندوزی شده است‪ .‬عرقچین نو عروسان‬
‫است كه ب ‌هنحو خاصی بر روی چانه و دهان كشیده م ‌یشود‬              ‫اغلب از رنگ قرمز یكدست با نوارهای تزئینی در کناره‬
                                                                  ‫زینت داده م ‌یشود‪ .‬تزئینات عرقچین ب ‌هصورت كو ‌كهای‬
        ‫به این سرپوش در روستای اسكلو آبرو م ‌یگویند‪.‬‬              ‫ساده از ن ‌خهای ابریشمی ارنگارنگ است‪ .‬تزئینات زیر‬
‫شال–‪ ‬چارقات (چارقد)‪ :‬نوعی روسر ‌ی از پارچه‬                        ‫چان ‌های نیز متفاوت است و با توجه به وضعیت اختصاصی‬
‫سفید یا گلدار ریزگل در ابعاد ‪ 3×3‬متر ب ‌هصورت س ‌هگوش‬             ‫افرادعبارتاستاز‪:‬وصلرشتهمانندسك ‌ههاییكریالی‪،‬‬
‫از وسط تا كرده و بر سر م ‌یبندند‪ .‬اطراف این روسری را‬              ‫دگم ‌ههای رنگارنگ‪ ،‬منجوق و مهر‌ههای تسبیح و تابیدن‬
‫معمول ًا با رن ‌گهای متضاد با زمینه اصلی‪ ،‬چر ‌خدوزی و یا‬          ‫چندین تار نخ به یكدیگر‪ .‬گاهی از سکه و سن ‌گهای قیمتی‬
‫نواردوزی م ‌یكنند‪ .‬زنان متمول در اطراف آن منجوق و‬                 ‫نیز استفاده م ‌یشده است و زمانی که عرقچین زربفت بر سر‬
‫تورهای فلزی (مسی و نقر‌های) م ‌یدوزند‪ .‬با این روسری‬
                                                                        ‫م ‌یگذارند و روی آن یک یا چند دستمال م ‌یبندند‪.‬‬
                ‫نیز همانند كلاغ ‌های یاشماق م ‌یگذارند‪.‬‬           ‫بُرک‪ :‬لبا ‌سهای زنان آذربایجان با کلا‌ههایی که‬
‫یایلیق‪ :‬نوعی سربند‪ ،‬پارچه مربعی از ابریشم‪ ،‬نخ یا‬
‫جنس دیگری است که ب ‌هطور مورب تاخورده و زنان آن‬
‫را برای پوشش سر م ‌یپوشند‪ .‬سر بزرگش در پشت گردن‬
‫قرار م ‌یگیرد و دو دنبال ‌هاش با یک سنجاق‪ ،‬زیر چانه بسته‬
‫م ‌یشود و مانند مقنع ‌‌های از جلو روی سینه و شان ‌‌هها تا کمر را‬

           ‫م ‌یپوشاند و در پشت سر نیز تا کمر م ‌یرسید‪.‬‬
‫چالما–‪ ‬شاماخی (سربند)‪ :‬بعد از بستن روسری اغلب‬

                                                                                                                           ‫‪56‬‬
   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63