Page 69 - فصلنامه فرهنگی_خبری شماره یازدهم
P. 69

‫شماره یازدهم‪ :‬بهار ‪1400‬‬

‫مناسبت‌های فصل بهار‬                           ‫گزیده‌ای از آئی ‌نهای ماه رمضان‬

                          ‫قبـل نواختـه م ‌یشـود و بـا ضربـات هماهنـگ زمـان‬         ‫روز والـون‪ :‬مراسـم «روز والـون» از آئین‌هـای‬
                          ‫باقیمانـده بـه اذان را اعالم م ‌یکنـد و در پایـان بخشـی‬  ‫نمایشـی مردمـان اسـتان فـارس در ایـام مـاه مبارك‬
                          ‫کوتـاه بـا ریتم بـه هم ریختـه نواخته م ‌یشـود کـه مردم‬   ‫رمضـان اسـت‪ .‬ایـن آئیـن اختصـاص بـه زوج‌هایی‬
                          ‫بـا شـنیدن آن متوجـه م ‌یشـوند کـه زمـان کوتاهـی به‬      ‫دارد كـه به‌تازگـی زندگـی مشـترك خـود را آغـاز‬
                                                                                   ‫كردنـد و نخسـتین همراهـی با مـاه مبـارك رمضان را‬
                                                           ‫اذان مانده اسـت‪.‬‬        ‫بـا آغـاز زندگـی مشـترك تجربـه می‌كننـد‪ .‬خانواده‬
                          ‫در گذشـته پـس از اجـرای ایـن موسـیقی‪ ،‬تـوپ‬               ‫دامـاد در اجـرای این آئیـن هدایایی را بـرای خانواده‬
                          ‫خاصـی به نـام زنبورک (شـمخال) بـه صـدا در م ‌یآمد‪.‬‬
                          ‫بـه برگـزار کنندگان ایـن عمـل زنبـور ‌کزن و نقار‌هزن‬                                 ‫عـروس می‌فرسـتند‪.‬‬
                          ‫م ‌یگفتنـد و تمامـی ایـن کارهـا در اکثر مناطـق ب ‌هطور‬   ‫این هدایا شـامل شـیرینی‪ ،‬برنج‪ ،‬پوشـاك‪ ،‬چادر‪ ،‬سجاده‬
                          ‫موروثـی صـورت م ‌یپذیرفـت و ب ‌هنـدرت غریبـ ‌های‬         ‫و خوراك ‌یهایـی اسـت كـه بیشـتر در ایـام مـاه صیـام‬
                                                                                   ‫پـای سـفر‌ههای سـحری و افطار اسـتفاده م ‌یشـود‪ .‬در‬
                                                       ‫وارد ایـن کار م ‌یشـد‪.‬‬      ‫شـكل سـنتی برپایی آئیـن «روز والون»‪ ،‬خانـواده داماد‬
                          ‫زمـان اجـرای طب ‌لزنی‪ ،‬بـه کمک سـاع ‌تهای آبی‬            ‫ایـن هدایـا را در مجمعـه م ‌یگذارنـد و همـراه یكـی از‬
                          ‫(شـامل تشـتی بـزرگ و فنجـان مسـی متوسـطی که ته‬           ‫بـزرگان فامیل نـزد فامیل عـروس و یا بـه خانه عروس‬
                          ‫آن سـوراخ ریزی داشـت) مشـخص م ‌یشـد‪ .‬صدای پر‬
                          ‫طنیـن این طب ‌لها بـا ترتیبی مـوزون و دلنشـین خاطره‬                                           ‫می‌فرسـتند‪.‬‬
                          ‫نقار‌هزنـی بـارگاه امـا ‌م هشـتم (ع) را در یادهـا زنـده‬  ‫همچنین خانواده عروس نیز به سهم خود هدیه‌ای را‬
                          ‫م ‌یكنـد‪ .‬آئین و مراسـم طب ‌لزنـی در این شهرسـتان در‬     ‫برای خانواده داماد می‌فرستند كه بیشتر شامل لباس برای‬
                          ‫فهرسـت آثـار میـراث معنوی کشـور (آثـار ناملموس)‬          ‫پدر داماد و پیراهن برای مادر داماد و یا روسری و چادر‬
                                                                                   ‫است‪ .‬بعد از ارسال این هدایا‪ ،‬زوج‌جوان در نخستین‬
                                                      ‫به ثبت رسـیده اسـت‪.‬‬          ‫پنجشنبه و یا جمعه ماه مبارك رمضان‪ ،‬بزرگان و به‌ویژه‬
                          ‫آئیـن گل‌خندانـی‪ :‬گل‌خندانـی آئینی بود کـه قبل از‬        ‫مادرها و پدرهای خود را برای برپایی ضیافت افطار‬
                          ‫مـاه رمضـان برگـزار می‌شـد‪ .‬این رسـم برای آشـتی‬          ‫دعوت م ‌یكنند‪ .‬در بطن برگزاری این آئین‪ ،‬تجلی یكی‬
                          ‫دادن خانواده‌هـا و دوسـتانی کـه از هـم فاصلـه گرفته‬      ‫از اصلی‌ترین الگوهای فرهنگ ایرانی و توصیه‌های دین‬
                          ‫بودنـد و بـه اصطالح بـا هـم قهـر بودنـد‪ ،‬برگـزار‬
                          ‫می‌شـد تـا بـه کمـک بزرگترهـای فامیـل دوبـاره‬                             ‫مبین اسلام یعنی صل ‌هرحم قرار دارد‪.‬‬
                          ‫بیـن آنهـا آشـتی و مـودت ایجـاد شـود‪ .‬در واقـع‬           ‫آئیـن و مراسـم طب ‌لزنـی در خراسـا ‌نجنوبی‪ :‬آئین‬
                          ‫مـاه رمضـان به‌دلیـل ارزشـی کـه بیـن مردم داشـت‬          ‫مراسـم طب ‌لزنی در ایـام ماه مبارک رمضـان در برخی از‬
                          ‫و معنویتـی کـه ایجـاد می‌کـرد فرصـت خوبـی برای‬           ‫شهرسـتا ‌نهای اسـتان خراسـان جنوبی برگزار م ‌یشـود‪.‬‬
                          ‫پـاک کـردن کینه‌هـا و ناراحتی‌هـا بود تا مشـکلات و‬       ‫مراسـم طب ‌لزنـی به مـدت ده دقیقـه تا یک ربـع و هر‬
                                                                                   ‫نوبـت شـامل سـ ‌هبار بـه فاصلـه ی ‌کسـاعت از مرتبـه‬
                               ‫کدورت‌هـای دیرینـه از دل مـردم پـاک شـود‪.‬‬

                     ‫‪67‬‬
   64   65   66   67   68   69   70   71   72   73   74