Page 55 - فصلنامه فرهنگی -خبری - شماره پانزدهم
P. 55

‫شماره چهاردهم‪ :‬زمستان ‪1400‬‬

‫معرفي خوراک و پوشاک‬                      ‫ترشیجات‬                                  ‫تولید م ‌یشد ولی متأسفانه امروزه دیگر اثری از تولید آنها‬
                                                                                  ‫نیست‪ ،‬م ‌یتوان به َکش َکه َر َقه تند‪َ ،‬که ش َکه َر َقه شیرین‪،‬‬
                         ‫معمـول ًا ترشـ ‌یهای مـورد اسـتفاده سـاکنان مناطق‬        ‫گوچان قند‪ ،‬فندق قندی‪ ،‬لوزینه مغز گردو‪ ،‬قرص نعنا و‬
                         ‫مختلـف کردسـتان تفاوتی با سـایر مناطق ایـران ندارد‪.‬‬      ‫کاس ‌ههای نبات بسیار عالی و نق ‌لهای گوناگون بیدمشکی‬
                         ‫البتـه بعضـی ترشـ ‌یها نیـز مخصـوص خـود منطقـه‬
                         ‫کردسـتان اسـت‪ .‬نظیـر ترشـی منطقـه اورامـان کـه از‬                                        ‫و رنگی اشاره کرد‪.‬‬
                         ‫گیاهـی بنـام َکـه َره س تهیـه م ‌یشـود‪ .‬ایـن گیاه شـبیه‬  ‫در این میان کاس ‌ههای نباتی که ب ‌هوسیله قناد ‌یهای‬
                         ‫شـوید بـوده و در مناطـق کوهسـتانی و در داخـل برف‬         ‫سنندج ریخته م ‌یشد‪ ،‬نه تنها در ایران بلکه در دنیا نیز‬
                         ‫کوهسـتان م ‌یرویـد‪ .‬ترشـی سـولان‪ ،‬نوعـی دیگـر از‬         ‫ب ‌ینظیر بود زیرا صرف نظر از تبلور شاخ ‌هها‪ ،‬کاسه نبات‬
                         ‫ترشـ ‌یهای خاص منطقه کردسـتان اسـت کـه از گیاهی‬          ‫مستحکم بود ب ‌هطور ‌یکه گویی از بلور ساخته شده و تمیزی‬

                                 ‫بومـی در مناطـق کوهسـتانی تهیـه م ‌یشـود‪.‬‬                               ‫و شفافی آن جالب توجه بود‪.‬‬

                                                     ‫پوشاک محلی‬

                         ‫کر ‌دها با ترکیب خاص پوشاکشان به آسانی قابل و پا ‌یافزار است‪ .‬ساخت و کاربرد هریک از این اجزا‪،‬‬

                         ‫تشخیص هستند‪ ،‬هرچند که نوع پوشاک آنها در بین نواحی بسته به نوع فصل‪ ،‬نوع کار و معیشت و مراسم و جش ‌نها‬

                         ‫و طبقات اجتماعی مختلف‪ ،‬متنوع است‪ .‬جمعیت کر ‌دهای متفاوت است‪ .‬هرچند که پوشاک برخی از مناطق مانند‬

                         ‫ایران در چهار استان اصلی آذربایجا ‌نغربی‪ ،‬کردستان‪ ،‬هورامان‪ ،‬سقز‪ ،‬بانه‪ ،‬گروس‪ ،‬سنندج و مریوان متفاوت‬

                         ‫کرمانشاه و ایلام پراکند‌هاند‪ .‬کردهای خارج از مرز ایران از دیگر مناطق نواحی است‪ ،‬اما از این نظر که کل بدن‬

                         ‫نیز از نظر نوع پوشش با کردهای داخل ایران اشتراکات را پوشش م ‌یدهد‪ ،‬یکسان هستند‪ .‬پیش از ورود پارچه‪،‬‬

                         ‫بسیاری دارند‪ .‬در استان کردستان تنوع پوشاک مردان و کف ‌شها و سایر محصولات غیربومی به استان کردستان‪،‬‬

                         ‫زنان متناسب شهرها و مناطق روستایی تنوع و گوناگونی اکثر پارچ ‌هها و نیز پای افزار مورد نیاز‪ ،‬توسط بافندگان و‬

                         ‫زیادی دارد‪ .‬ب ‌هعنوان مثال نحوه پوشش زنان سنندج دوزندگان محلی مهیا م ‌یشد‪ .‬منطقه اورامان ازجمله مناطق‬

                         ‫مهم کردستان است که از نظر پوشاک اهالی آن مورد‬            ‫شاخص و متفاوت از پوشاک زنان سقز است‪.‬‬

                         ‫پوشاک هرمنطقه متناسب با اقلیم و جغرافیای آن توجه است‪ .‬ساختار پوشاک مردان وزنان این منطقه دارای‬

                         ‫منطقه شکل گرفته است‪ .‬پوشاک کردی گرچه تقریب ًا سبک خاصی است‪ .‬برای نمونه نوعی فرنجی ویژه درمیان‬

                         ‫شکل و ساختار واحدی دارد ولی در هر منطقه نوع خاص ساکنان هورامان وجود دارد که اکنون نیز ب ‌هطور گسترده‬

                         ‫آن رایج است‪ .‬بر اساس طرح‌های قدیمی باقیمانده در مورد استفاده قرار م ‌یگیرد‪.‬‬

                         ‫در گذشته منطقه سقز از نظر بافت پارچه و منطقه‬             ‫سفرنامه برخی سیاحان و حتی در تصاویر قدیمی و‬

                         ‫تاریخی می‌توان دریافت که پوشاک کردها از دیرباز اورامانات و آباد ‌یهای پیرامون کوهستان شاهو و‬

                         ‫دارای ویژگ ‌یهای خاصی است‪ ،‬هرچند که در طول زمان آباد ‌یهاییهمچون؛میریه‪،‬خانهدره‪،‬مژگان‪،‬مزویودزلی‬

                         ‫از نظر ساخت پای افزار گیوه یا کلاش و کالی از عمد‌هترین‬   ‫تغییراتی کرده ولی ساختار اصلی آن حفظ شده است‪.‬‬

                         ‫پوشاک مردان و زنان کرد شامل ت ‌نپوش‪ ،‬سرپوش نواحی ب ‌هشمار م ‌یرفت‪ .‬همچنین از دیرباز جولایی و بافت‬

                     ‫‪53‬‬
   50   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60