Page 56 - فصلنامه فرهنگی -خبری - شماره پانزدهم

‫شماره چهاردهم‪ :‬زمستان ‪1400‬‬

‫زنان در هنگام خروج از خانه کلاه بر سر گذاشته و چادر‬ ‫پارچه و انواع منسوجات مانند؛ بوزو‪ ،‬برمال‪ ،‬جاجیم‪ ،‬بره‪،‬‬ ‫معرفي خوراک و پوشاک‬
‫خود را بروی آن می‌کشیدند‪.‬‬ ‫پوشمین‪ ،‬موج‪ ،‬جوراب‪ ،‬دستکش‪ ،‬زنگال و کلاه ب ‌هعنوان‬
‫حرفه و یا کار جنبی بخشی از ساکنان آباد ‌ینشینان مناطق‬
‫کلاه را ب ‌هوسیله زنان کلا‌هدوز از مقوا و مخمل و‬ ‫مختلف کردستان محسوب م ‌یشد‪ .‬اگرچه امروزه هجوم‬
‫نوارهای زینتی شبیه قوط ‌یهایی که جای سوهان بود‬ ‫کالاهای خارجی موجب کم رونق شدن این حرفه و هنر‬
‫درست کردند و دستما ‌لهای بزرگ ب ‌هنام پوشین با کنار‌های‬ ‫شده است ولی هنوز گروههایی به این حرفه مشغولند و در‬
‫از منگوله ابریشمی بر روی آ ‌ن م ‌یانداختند‪ .‬ماحصل این‬
‫کار کلاه بسیار بزرگی بود که خان ‌مها بر سر م ‌یگذاشتند‪.‬‬ ‫حفظ آن تلاش وافری دارند‪.‬‬
‫کلا‌هها ب ‌هصورت مایل بر سرگذاشته م ‌یشد و ب ‌هوسیله‬ ‫تا قبل از زمان دستور رضا شاه در تاریخ ‪ 17‬دی‌ماه‬
‫قلا ‌بهایی از ناحیه گوش چپ و راست به زیر گونه محکم‬ ‫‪ 1314‬مبنی بر برداشتن حجاب‪ ،‬زنان منطقه کردستان‬
‫م ‌یکردند‪ .‬رسم بر این بود که این قلا ‌بها اغلب با زنجیر‬ ‫دارای حجاب کامل بودند‪ .‬لباس‌های زنان منطقه و به‌ویژه‬
‫طلا و تعدادی لیره و برای افراد فقیرتر سک ‌ههای نقره و‬ ‫شهر سنندج تا قبل از این تاریخ عبارت بود از چادر و‬
‫دولاخ و کلاه و یا کلاه و دستمال‪ .‬دولاخ به چادری گفته‬
‫گاهی نیز مهر‌ههای پیروزه و سیاه مانند باشد‪.‬‬ ‫می‌شد که مانند عبای آخوندی از پارچه حریر سیاه بافته‬
‫در گذشته گذاشتن کلاه و دستمال بر سر نه تنها در میان‬ ‫م ‌یشد‪ .‬دامن و شلوار زنان در محاذی کمر به‌هم دوخته‬
‫زنان‪ ،‬بلکه در میان مردان منطقه کردستان رایج بوده است‪.‬‬ ‫شده و خانم‌ها علاوه بر پوشیدن لباس زیر‪ ،‬شلوار زنانه‬
‫امروزه مردان منطقه کردستان‪ ،‬به غیر از تعداد کمی و آن‬ ‫کردی و جوراب پوشیده و چادر را بروی آن م ‌یکشیدند‪.‬‬

‫هم بیشتر افراد مسن دیگر کسی کلاه بر سر نم ‌یگذارد‪.‬‬

‫پوشاک مردان‬

‫عل ‌یرغم اینکه پوشاک مناطق مختلف کردستان با هم بوده و گاهی نیز دمپای تنگ دارد و مردان به پا م ‌یکنند‪.‬‬

‫متفاوت است ولی معمول ًا پوشاک مردمان از اجزاء زیر جنس پارچه پاتول نیز همانند چوخه دارای یک رنگ‬

‫بوده و امکان اینکه چوخه و پاتول از دو رنگ و جنس‬ ‫تشکیل م ‌یشود‪:‬‬

‫متفاوت باشند وجود ندارد‪ .‬پاتول‬ ‫چو َخه‪ :‬نی ‌متن ‌های است که مردان‬

‫را در بعضی مناطق مانند سنندج‬ ‫کرد بر تن کرده و جنس آن پنب ‌های و‬

‫«رانَک» نیز م ‌ینامند‪.‬‬ ‫یاپشمیاست‪.‬البتهامروزهجنساین‬

‫کـراس‪ :‬همـان پیراهنـی‬ ‫نی ‌متنه از پارچ ‌ههای معمولی است‪.‬‬

‫اسـت کـه زیر چوخـه م ‌یپوشـند‬ ‫لفظ چوخه بیشتر در منطقه سنندج‬

‫بـا ایـن تفـاوت کـه آسـتین این‬ ‫به کار م ‌یرود و در دیگر مناطق‬

‫نـوع پیراهـن دارای دنبالـ ‌های بـه‬ ‫کردستان دارای نا ‌مهای متفاوتی‬

‫است‪ .‬ب ‌هعنوان مثال در نواحی شمالی و غربی استان نظیر نام سـورانی اسـت که معمـول ًا بـر روی آسـتین چوخه‬

‫شهرستا ‌نهای بانه‪ ،‬سقز و مریوان به آن «که وا» م ‌یگویند‪ .‬بسـته م ‌یشـود‪ .‬گاهی اوقـات نیـز مانند عروسـ ‌یها این‬

‫پاتول‪ :‬پاتول به شلواری م ‌یگویند که تا انداز‌های گشاد آسـتین بـاز گذاشـته م ‌یگـردد‪.‬‬

‫‪54‬‬