Page 64 - فصلنامه فرهنگی خبری شماره نهم

‫شماره نهم‪ :‬پائیز ‪1399‬‬

‫پوشاک محلی زنان‬ ‫معرفی خوراک و پوشاک‬
‫چادر‪ ‌‌:‬چادرشـب بـا چهارخانه‌های سـیاه و بنفش‬
‫در گذشـته پیراهـن زنـان بـدون یقـه و از جنـس‬

‫چیـت یـا چلـوار اما گلـدار بـا چاکـی کوتـاه در جلو را در کارگاه‌هـای یـزد می‌بافتنـد و از آن به‌عنـوان‬

‫بـود‪ .‬زیر‌پیراهنـی برای زنـان از جنس ململ سـفید و چـادر اسـتفاده می‌کردنـد‪ .‬این نـوع چادرشـب بافتی‬

‫ریـز بـا چهارخانه‌هایـی بـه انـدازه یـک در یـک‬ ‫کمـی گشـاد دوخته می‌شـد‪.‬‬

‫زنـان در فصـل زمسـتان کتـی از جنـس مخمـل‪ ،‬سـانت داشت‪.‬‬

‫ایـن نـوع چـادر دو تختـه دوختـه می‌شـد؛ بدین‬ ‫زری‪ ،‬ترمـه یـا پارچـه معمولـی می‌پوشـیدند کـه از‬

‫صـورت کـه دو تختـه تا قـد را بـه هـم می‌دوختند و‬ ‫پارچه‌هـای دسـت‌بافت یـزد بودنـد‪.‬‬

‫شـلیته‪ :‬شـلیته دامـن پرچین کوتـاه بود که تا سـر گاه دور کمـر را چیـن درشـت می‌دادنـد و بـا بنـدی‬

‫زانـو می‌رسـید و کمـر آن کـش‌دوزی و پـای دامـن دور کمـر محکـم می‌کردنـد و سـر پارچـه را کـه بلند‬

‫قیطـون‌دوزی یـا سـوزن‌دوزی می‌شـد‪ .‬پارچـه آن از بـود روی دسـت می‌انداختنـد‪ .‬بعدها چادرهـای گلدار‬

‫انـواع گلـدار و شـلوغ تهیه می‌شـد‪ .‬دامـن مخمل ویژه جـای ایـن نـوع چادرشـب‌ها را گرفـت که بـه چادر‬

‫گـرد معـروف بود‪.‬‬ ‫افـراد متمـول بود‪.‬‬

‫جوراب و کفش‪ :‬جوراب زنان متمول خارجی و‬ ‫پوشـش سـر‪ :‬بیشـتر اوقات زنـان یـزد از چارقد‬
‫اسـتفاده می‌کردنـد‪ .‬جنـس پارچـه چارقد بـا توجه به بیشـتر به رنگ کرم و از جنس نخ بود‪ .‬معمول ًا زنان از‬

‫موقعیـت اجتماعـی فرد از جنـس چلـوار‪ ،‬پارچه‌های قشـر متوسط و فقیر در تابستان جورابی به پا نمی‌کردند‬

‫ابریشـمی و گاه تـوری تهیه می‌شـد‪ .‬تور بسـیار نازک و پا با گیوه پوشـیده می‌شد‪ .‬گیوه کفشی دست‌بافت و‬

‫و لطیـف بـود و اغلـب در عروسـی‌ها و جشـن‌ها نخی مخصوص مناطق گرم کویری اسـت‪ .‬گاهی زنان از‬

‫پوشـیده می‌شـد‪ .‬عـروس نیـز از چارقد تور اسـتفاده خانواده متوسـط نوعی کفش به نام گالش می‌پوشیدند‪.‬‬

‫در فصل زمستان زنان در حاشیه شهرها و روستاها‬ ‫می‌کـرد که گاهـی بـا مرواریـد تزئین می‌شـد‪ .‬چارقد‬

‫از جنـس پارچـه ملمـل هم مخصـوص فصل تابسـتان از جوراب پشمی که در محلات اطراف یزد ب ‌‌هخصوص‬

‫بـود و بیشـتر زنـان نواحـی اطـراف از آن اسـتفاده توسط زنان زرتشتی بافته م ‌ی‌شد‪ ،‬استفاده م ‌‌یکردند‪.‬‬

‫می‌کردنـد‪ .‬مسـتخدمین هـم کلوتـه (مقنعـه) کـه از‬

‫جنـس چیت بـود بر سـر می‌گذاشـتند‪.‬‬

‫شـلوار‪ :‬زنـان یـزدی شـلواری از جنـس جیـم‬

‫(پارچ ‌های سـاده ‌بافت مشـکی) م ‌یپوشـیدند که گشـاد‬

‫بـود و تا قوزک پـا می‌آمد‪ .‬زنـان از شـلوار دکمه‌دار با‬

‫دم پـای تنگ و چسـبان هم اسـتفاده می‌کردنـد که لبه‬

‫آن بخیـه‌کاری شـده بـود و زیر دامـن کوتـاه چین‌دار‬

‫به‌نـام (شـلیته) می‌پوشـیدند‪ .‬این نـوع شـلوار چاقچور‬

‫نـام داشـت و مخصـوص خانم‌هـای جـوان بود‪.‬‬

‫‪62‬‬