Page 70 - فصلنامه فرهنگی-خبری شماره 3
P. 70
شماره سوم :بهار 1398
وارد‌می‌شوند تا از خوشی و شادمانی ،راستی و درستی روز بسیار كهن است؛ در نوروز ،خداوند از بندگان پیمان مناسبت‌های فصل بهار
و اوضاع و احوال خوب بازماندگان خود شادی كنند و گرفت تا او را پرستش كنند و برای او شریك قائل نشوند
آنان را تقدیس نمایند و در پنج روز دوم به جایگاه خود و به آیین فرستادگانش درآیند و دستورشان بپذیرند و
بازم یگردند .بازماندگان نیز در این مدت خانه و كاشانه آن را اجرا نمایند و آن نخستین روزی است كه آفتاب
را تمیز كرده و نقل و نبات و انواع شیرینی و سبزه و انواع بدمید و بادهای بار دهنده بوزید و گل‌ها بر روی زمین
خوراكی و نوشیدن یها را در اتاق و بر بام خانه م ینهند و پدید آمد و هم جبرئیل بر پیامبر نازل شد و نیز روزی
با اخلاق و كردار نیكو اسباب شادمانی فروهرها را فراهم است كه ابراهیم بت‌ها را شكست و هم پیامبر (ص)
م یکردند .از جمله مهمترین مراسم این جشن افروختن حضرت علی (ع) را بر دوش خود گرفت تا ب تهای
آتش بوده است .در شب اول پنجه ،جشن فروردگان با
افروختن آتش بر با مها و معابر ،آغاز می‌شد این آغاز قریش را از خانه كعبه بیانداخت».
جشن پنجه یا فروردگان با افروختن آتش ،بعد از اسلام
فَر َوردگان ،فروردینگان ،فرو ُدگ
تبدیل به چهارشنبه‌سوری شد.
دومین جشن با عنوان فروردگان در روز نوزدهم از دو جشن و مراسم دینی زیر عنوان فروردگان برگزار
ماه فروردین است كه فروشی یا فروهر نام داشته و بنابر م یشود .نخست ایام فروردگان كه به موجب اوستا،
برخورد و تقارن نام روز و ماه ،برگزار می‌شد .این جشن بخش یشت‌ها ،در گاهنبار َه َمس َپت َم َدم (ششمین گاهنبار)
و مراسم دینی كه به فرو ُدگ مشهور است ویژة ف َر َوهرها و به مدت ده روز یعنی دو پنجه (پنج روز آخر اسفند
یا روان درگذشتگان است .این جشن در نزد زرتشتیان و پنج روز اندرگاه یا كبیسه) قرار دارد .پنج روز اول را
جشنی دینی است كه با مراسم مذهبی همراه است .در پنج ة كوچك یا پنجی و پنج روز پایان سال را
این روز سفره دینی بزرگی پهن م یشود و در آن لُرك كه مقارن با گاهنبار همسپتمدم یا گاهنبار پنجه
(آجیل هفت مغز) ،سو ُرگ یا سیروگ ،خاگینه ،كماچ، است ،پنجة بزرگ می‌نامند .در ششمین‌گاه
مورد ،آب و میوه می‌گذارند .خواندن فروردین‌یشت آفرینش یعنی گاهنبار همسپتمدم ،فروهرها
(فروشی) نیز در این روز متداول است .در پایان این به خواست خداوند بر زمین فرود
مراسم میوه‌ها را به تك ههای كوچك تقسیم می‌کنند، آمدند و شكل و قالب مادی یافتند.
این نزول و تشكل در پنج روز پایان
همراه با لرك بین شركت‌كنندگان پخش‌‌می‌كنند. سال انجام گرفت .بنابر روایت در اسطورة
در ایران كهن رسم برآن بود که هر خاندانی دفتری آفرینش ،بعدها مردم این ایام را ب هنام جشن
داشت و نام درگذشتگان را در آن می‌نوشت .این نسب‌نامه فروهر ،عید ساختند .این جشن (فروردگان)
برای آن بود كه از روی آن نام تمام درگذشتگان در مقارن با نوروز و شاید از لحاظ دینی
مراسم مذهبی یاد شود و به فروهر آنان درود فرستاده بزرگترین جشن ایرانیان بوده باشد كه با
شود و چنین دفتری در خانواد‌ههای زرتشتی ایران وجود آداب و مراسم بسیار همراه است .به اعتقاد
دارد و به آن «آمرزش روان» گویند .امروزه به‌دلیل دفن زرتشتیان در پنج روز نخست ارواح
مردگان در گورستان‌ها ،زرتشتیان این روز را بر سر به خان و مان و نزد كسان خود
68
