Page 72 - فصلنامه فرهنگی-خبری شماره 3
P. 72
شماره سوم :بهار 1398
شرکت‌کنندگان در مسابقه می‌بایست هر دسته از از مبادلات و معاملات رایج منطقه هم هست و فصلی از مناسبت‌های فصل بهار
بیل‌ها را با یک دست برداشته و بعد به موازات شانه بالا گاهشماری زراعی و كشت و كار نیز ب هشمار م یرود .در
آورده و دور سر بچرخانند ،ب هطوری که بیل‌ها با یکدیگر باور عام فصل گرما یا تابستان از این روز شروع و تا پایان
برخورد نداشته باشند .برخورد بیل‌ها به یکدیگر به‌معنای
مردا دماه «ماه گرمه» ادامه دارد.
بازنده شدن است.
رسم بی لگردانی بازمانده‌ای از ورزش‌های باستانی و بی لگردانی
پهلوانی است .این رسم از رسومی در ارتباط با ورزیدگی
برای کار کشاورزی دانسته‌اند و از سوی دیگر ،آن را یكی از مراسمی‌که منجر به شکل‌گیری نوع خاصی
مرتبط با جنگ و احیان ًا گونه‌ای آیین «آب‌خواهی» و از نظام روابط اجتماعی در قالب‌های همکاری و
جشن پایان لایروبی و استقبال از آب و تقدس آب فرهنگ همیاری و مشارکت در منطقه نی مور شده ،جشن
دانسته‌اند .از نظر فرهنگی ،پایندگی و تداو مزندگی در
محلات سبب شده است که سنت‌های کهن پیوستگی و بیل‌گردانی است.
برای انجام مراسم و مسابقه بی لگردانی،
تداوم بیشتری پیدا کنند. هفت بیل شخ مزنی را در دو دسته چهارتایی
و سه‌تایی با طناب محکم به هم م یبستند (هر
چمچه‌خاتون بیل بین سه تا چهار و نیم کیلوگرم
وزن دارد)؛ در هر گروه از دسته
چمچ هخاتونیکیازرسومبارانخواهیاست.اینشیوة بیل‌ها ،یک بیل از سایر بالاتر بسته
باران خواستن ،در مناطق ترك زبان به نام چمچ هخاتون می‌شود تا پهلوانان جوی روب بتوانند
شناخته شده است .مجری این جشن ،زنان هستند .آنها برای به‌عنوان دسته برای برداشتن بیل‌ها از زمین
طلبباران،بابرفابه(آبیکهازذوبشدنیخزمستانیحاصل و دور سرگرداندن آنها همانند میل‌های
شده است) قاشق چوبی بزرگی را نقاشی می‌كنند .در قسمت زورخانه اقدام کنند .پهلوان ،بیل چهارتایی
پشت قاشق ،با رنگ قرمز ،لب و دهان و با رنگ مشكی، را با دست راست و بیل سه تایی را با دست
چشم و ابرو نقاشی كرده و روسری گلی رنگی بالای قاشق چپ از زمین بلند می‌کند و ب هطرز جالبی،
م یبندند .در برخی مناطق استان زنجان ،برای چمچ هخاتون، در حال بالا آوردن ،چرخش آنان را
عروسك یا مترسك درست می‌كنند كه دو بازوی عروسك
به دور سر آغاز م ینماید.
70
