Page 54 - فصلنامه فرهنگی خبری شماره دهم
P. 54
شماره دهم :زمستان 1399
گوجه‌پونه طبـخ این نـوع آش ترخینـه ،هفت روز زمـان می‌برد. معرفی خوراک و پوشاک
برای درسـت کردن ترخینه شـمینه ابتدا شـلم (سـبزی
مـردم اسـتان ایالم به‌دلیـل اقلیـم کوهسـتانی این محلـی) و ریشـه آن را بایـد بـه قطعـات بسـیار ریـز
اسـتان علاقـه زیـادی بـه اسـتفاده از پونـه (در زبان خـرد کـرده و بـه آن گوجه‌فرنگـی رسـیده و رنـده
شـده ،سـبزیجات معطـر ماننـد ترخـون و نعنـا ،پیاز،
محلـی :پینـه) در غذاهـای خـود دارند. مایـه خمیـر ،فلفـل و زردچوبـه اضافـه کـرد .ترکیب
گوجه‌پونـه غذایی سـاده و خوشـمزه اسـت که از بـه دسـت آمـده را باید بـه مـدت چهـار روز دور از
ترکیـب پونه کوهـی ،گوجه‌فرنگی ،پیاز ،کـره ،نمک، آفتـاب نگـه داشـت و سـپس بـه آن گندم خردشـده
فلفـل و زردچوبـه تهیـه می‌شـود .بـرای آماده‌کـردن
ایـن غـذا ابتدا پیـاز را بـا مقداری کـره تفـت داده و اضافـه کـرده تـا مواد بـه شـکل خمیـر درآید.
پـس از طلایـی شـدن ،گوجه‌هـای خـرد شـده را بـه بـرای طبـخ آش ترخینـه ،چنـد تکـه از ترخینـه
آن اضافـه مـی نماینـد .پـس از اینکـه آب گوجه‌هـا جامـد را به همـراه ماش پخته و پوسـت‌کنده شـده در
کشـیده شـد ،پونـه و ادویه‌جـات بـه غـذا اضافـه آب جـوش می‌ریزنـد و بـا پیـاز داغ سـرو می‌کننـد.
می‌شـود .ایـن غـذا به‌دلیل وجود سـبزی معطـر پونه، ترخینـه در بهمن‌مـاه سـال 1397به شـماره ۱۷۷۱در
بسـیار خـوش عطر و بو اسـت و محبوبیـت زیادی در فهرسـت ناملموس آثار ملی کشـور ثبت شـده اسـت.
بیـن ایلامی‌هـا دارد. ِشله امیری
گوجه‌پونـه معمـول ًا بـه همـراه نـان تازه و سـبزی
یکـی از غذاهـای خوشـمزه ایلام یهـا ،شـله امیری
خوردن سـرو می‌شـود. اسـت کـه با مـاش تهیه م یشـود .مـاش ب هدلیل داشـتن
فیبـر زیـاد بـرای مصـرف کـودکان و میانسـالان عالی
قله ماسوا (کل هپاچه با کشک) اسـت .ایـن غـذا در فصل سـرما تهیـه و طبخ م یشـود.
این خـوراک محلـی ب هدلیـل طبیعت گـرم در درمان
سـرماخوردگی بسـیار مؤثـر بـوده و اغلـب ب هعنـوان
غـذای دارویـی مـورد اسـتفاده اکثـر خانواد‌ههـای این
اسـتان قرار م یگیرد .مـاش ،برنج محلی (برنـج عنبربو)،
پیـاز ،روغـن محلی ،نمـک و فلفل ترکیبات شـله امیری
مشـهور ایلام یها اسـت.
52
